Ulkemizde dunya capinda amator balikcilik acisindan onemli mercan turleri vardir.Mercan isim olarak hem genetiksel olarak benzer ozellikte baliklarin olusturdugu sparidae ailesinin Turkce karsiligi olarak, hem de mercan isminin onune farkliligi tanimlayici ornegin, kirma, mandagoz, yabani gibi eklentiler alarak kullanildigi icin yanlis tanimlamalara ugrayan turlerdir.Tebligler de mercan ailesi, kirma mercan(Pagellus erythrinus), Dentex dentex (Sinagrit),Sargos(Baltabas Karagoz-Diplodus sargos),Cipura(Sparus aurata),Karagoz(Diplodus vulgaris) olarak sadece degerlendirilmistir. Assagida Ulkemizde bulunabilecek mercan ailesi turleri listesine goz atarsaniz pek cok mercan ailesi bireylerinin "digerleri" kistasina sokuldugunu goreceksiniz.Bu turlerden bir bolumu oldukca degerli mercan turleri oldugu icin bu yaklasim sakincalidir.
SPARIDAE (MERCAN BALIKLARI)
1-Boops boops (Kupes)
Kupes amator balikcilik acisindan sofaralik bir baliktir, yuksek trofe degeri yoktur.Tebligler acisindan digerleri bolumunde degerlendirilmesinde sakinca yoktur.
2-Dentex dentex (Sinagrit)
Dogu Atlantigin Akdenize yakin kiylarina ve Akdenize ait bu balik amator balikcilik acisindan trofe degeri muhtesem bir baliktir.Uzerinde bir baskinin olmamasi, hali hazirda kultur balikciligiyla uretilmesi calismalarinda buyuk basarilar elde edilmesi turunun gelecegi acisindan pozitif bir durumdur.20kg'a buyuyebilecek bu baligin tebliglerimizde 20cm ve gunde 5kg limitle yakalanmasi gulunc denilebilecek bir yaklasimdir.Bu bu baligin ureme boyu bile degildir.
Sinarit toplumumuzu trofe balikciliga ozendirebilecegimiz cok ozel turlerden biridir ve buyumesine izin verilmelidir.
Bu acidan kisi basina min 35 cm, gunde max 3 tane yakalanmasi ve kg limitinden vazgecilmesi bu baliga ve amator balikciligimizin gelecegine buyuk yatirimdir. Daha buyuk baliklarin yakalanmasina ozendirme surdurulebilir balikcilik acisindan da cok onemlidir. 20cm max 500gr gelebilecek ureme olgunluguna erismemis sinaritleri kirdiran zihniyet
oldukca zayif bir zihniyettir. Gunde 3 balikla 10 kg uzerinde verim alinabilecekken, yuzlercesinin hem ureme hemde verimsiz bir caginda, daha onlerinde yillarca uremeye katki potansiyeli varken bunun degerlendirilmemesi cok yaziktir.
Snarite yatirim yapmak , onun trofe balikciligina yatirim yapmak hem amator balikciligimiz, hem de surdurulebilir balikciligimiz acisindan cok onemlidir.
3-Dentex gibbosus (Trança)
Tranca mercan ailesinde sinarite yakin, sinarite akraba bir turdur.O da 20kg uzerine buyuyebilecek kapasitede bir baliktir.Ulkemiz sularinda sinaritle kiyaslandiginda oldukca nadirdir. Bunun en buyuk nedeni kucukken siradan mercanlarla karistirilarak buyuk kiyima ugramasindandir. Ozellikle kucuklerine sirt yuzgeclerinin on iki isini diger isinlarindan oldukca uzun oldugundan antenli mercanla karistirilir.Tranca buyudukce bu anten diye ifade edilen uzun isinlarini kirar, koreltir.Amator balikcimiz trancayi kucukken tanimakta cok buyuk zorluk icersindedir.Bu yuzden konunun altinda trancayi daha yakindan karsilastirmali olarak tanitan bilgiler verdim.
Tranca amator balikcilik acisindan trofe degeri sinaritten bile daha buyuk ,muhtesem bir avdir. Amator balikciligimizin gelecegi, amator balikcilarimizin trofe balikciliga ozendirilmesi acisindan trancanin buyumesine onem verilmesi ve bu nadide baligin ulkemiz sularinda iri , verimli avlanabilmesine yatirim yapilmasi sinaritten bile cok daha onem arzeder.
Bu baligin tebliglerde adinin bile gecmeden, diger baliklar sinifina sokulamsi anlasilmaz bir yanlisliktir.
Kisi basina gunde min 40cm 'den assagi olmamak kaydiyla, gunde 1tane alikoymaya izin verek teblig kapsamina girmesinde amator balikciligimiza yatirim ve surdurulebilir balikcilik acisindan buyuk onem vardir.Tranca toplumumuza onemi anlatilip, kucuklerinin zarar vermeden salinmasi mentalitesinin topluma acilen verilmesi gereken cok nadide bir balik ve avdir.
4-Dentex macrophthalmus (Patlakgöz Mercan)
Kuzey Ege'de daha yogun olmakla birlikte Guney Ege ve Akdeniz de bulabilecegimiz bir baliktir. 65cm'e buyumesine karsin genelde 30cm civarlarindadir.Teblig kapsamina min20cm gunde 20 adet alinmasinda yara vardir.Ancak amator balikcilik acisindan trofe degerinden cok sofralik bir baliktir.Genelde oldukca derinden yakalanip catladigi icin yakala-sala izin vermez.Amator balikci bu limiti elde ettigi zaman yakala sal yapabilecegi baska baliklari hedeflemeyi, olta ve avlak degistirmeyi secmeli, bu yonde egitilmelidir
.
5-Dentex maroccanus (Fas Mercanı)
Ureme olgunluguna 10cm de erisen bu balik Akdenizden cok Ege de yogunlukla vardir."Digerleri" kistasinda tebliglerde degerlendirilmesinde sakinca yoktur, 45cm buyumekle birlikte 25cm civarinda coklukla bulunur.Amator balikcilik acisindan sofralik bir turdur, trofe degeri yoktur.
6-Diplodus annularis (Isparoz)
7 yasina kadar maximum 24cm buyuyebilen , butun denizlerimizde olan bir baliktir.Sofralik degeri vardir, amator balikcilik acisindan trofe degeri yoktur.Tebliglerimizde "digerleri" kistasiyla degerlendirilmesinde sakinca yoktur.
7-Diplodus cervinus cervinus (Çizgili Karagoz)
Akdenize de genelde bulunan, 3-5 bireyin oldugu surulerle yasayan, hakkinda ureme olgunlugu gibi bilgileri bulamadigim, oltayla yakalanmasi zor ve nadir, bir turdur.55 cm buyuyebilir, genelde 35cm civari bulunur.
Nadiriyeti acisindan ilginc bir av olmasinin otesinde amator balikcilik acisindan cok yuksek trofe degeri yoktur.
Sofralik bir baliktir.tebliglerde "digerleri' kistasinda degerlendirilebilir.
8-Diplodus puntazzo (Sivriburun Karagöz)
Ege'de yogunlukla olmakla birlikte butun denizlerimizde vardir.Kiyi kusagi baligidir.Bu yuzden zipkin, agcilik ve oltaciliga cok hedef olur. Max65cm buyuse de genelde 30cme kadar olanlar olagandir.sargosa yakin bir turdur.
Tebligde sargosla birlikte degerlendirilmesinde yarar vardir.
9-Diplodus sargus (Sargos)
Maxumum 50m derinlige kadar kayalik kiyilarda yasayan bir baliktir.Max45cm.e buyur,genelde 20-25cm arasindadir.10yasina kadar yasayabilir.Tum denizlerimiz de olmakla birlikte genelde Akdeniz ve Egede bulunur. Cok buyuk trofe degeri olmamakla birlikte degerli bir avdir.Sofraliktir.Tebliglerimizde ki degerler sagliklidir.
10-Diplodus vulgaris (Karagöz)
17cm de ureme olgunluguna erisen bu balik, sargosun yakin akrabasidir.Sargosla oldukca benzer ozelliklerdedir. Tebliglerde ki hali hazirdaki degerlendirmesi uygundur.
11-Lithognathus mormyrus (Mırmır)
55cme buyuyen butun denizlerimizde olan bu balik ureme olgunluguna 18-20cm de erisir. 20-30cm arasi genelde bulunurlar.Ulkemizde oldukca kucukleri avlandigi icin baliga buyume imkani verilmemektedir.Amator balikcilik acisindan cok buyuk trofe degeri olmasa da kiyi baligi olmasi acisindan oltaciligi zevkle yapilan, aranan, degerli bir sofralik baliktir.Bu yuzden tebliglere alinmaliGunde kisi basina 21cm min boy limiti ve 5kg kistasi uygundur.
12-Oblada melanura (Melanura, Minanur)
Genellikle Akdeniz ve Ege de bulunan bir baliktir.Max 34cm buyur.Genelde 20cm civari bulunur.Su yuzeyine yakin cikabilen bir baliktir.Oltaciligi zevkle yapilir.Degerli bir sofraliktir , cok buyuk trofe degeri yoktur.Melanurun tebliglerde "digerleri " kistasiyla anilmasinda bir zarar gozukmemektedir.
13-Pagellus acarne (Yabani Mercan)
Akdeniz ve Ege'de genelde 40-100m arasinda ancak 500m derinlige kadar buluna bilen bir mercan turudur.Max 36cm'e buyusede genelde 20-25cm arasinda bulunur.Ureme olgunluguna 16cm de erisir. Derin sudan ciktigi icin yakala sala elverisli degildir.Trofe degeri yoktur,sofraliktir.Tebliglerde "digerleri' kistasiyla anilmasinda sakinca gozukmemektedir.
14-Pagellus bogaraveo (Mandagöz Mercan)
Genellikle 150 ila 300m arasinda derinliklerde bulunan bu mercan turu Ulkemiz sularinda daha nadirbir mercandir.Daha cok Sicilya hattinin uzerinde bir Bati Akdeniz baligidir.Yakala sala elvermemesi, trofe olarak aranmamasi, uzerinde bir baski olmamsi, sofralik olmasi nedeniyle tebliglerimizde "digerleri' kistasinda izlenmesinde sakinca gozukmemektedir.
[/B]
