Kaynak: http://arastirma.tarim.gov.tr/akdenizsuurunleri/Haber/12/1-Amator-Balikcilik-Calistayi-Gerceklestirildi 1. Amatör Balıkçılık Çalıştayı Gerçekleştirildi.
22.1.2015
Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstitüsü Müdürlüğü'nün öncülüğü ve Dokuz Eylül Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi'nin işbirliği ile 20-21 KASIM 2014 tarihlerinde "1.Amatör Balıkçılık Çalıştayı" düzenlenmiştir.
2 gün süreli çalıştayda, ülkemizde amatör balıkçılık uygulamaları ve yönetimin mevcut durumunu incelemek, sorunlarını tespit etmek ve gelecekteki uygulamalara yönelik yeni stratejileri tespit etmek amaçlanmıştır. Gerek bilim dünyasından, gerek resmi kurumlardan (bakanlık / il müdürlüğü/ enstitü) gerekse bu alanda faaliyet gösteren değişik nitelikteki amatör balıkçılık federasyonlarından 27 kişilik katılımın gerçekleştiği çalıştayda;
•Amatör balıkçılık nedir, ne değildir?
•Dünyada ve Türkiye'de amatör balıkçılığa genel bir bakış
•Amatör balıkçılık yönetimi
•Amatör balıkçılığın sosyo-ekonomik boyutu
•Örgütlenme yapısı ve mevzuat
•Amatör amaçlı su ürünleri avcılığını düzenleyen tebliğkonuları ele alınmış ve çalıştay sonunda düzenlenen panel ile sektör paydaşlarının dilek / temenni ve şikayetleri irdelenmiştir.
Çalıştay sürecinde akademisyenler ve sektör paydaşları tarafından, hedef konularda toplam 20 sözlü bildiri icra edilmiştir. Çalıştay sonunda katılımcılara "Çalıştay Katılım Sertifikası" verilmiştir.
Çalıştay programının sonunda dilek/temenni, sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin panel düzenlenmiştir. Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü'nden Prof.Dr. Sedat YERLİ'nin yönetici olarak görev üstlendiği panelde tüm katılımcılardan, sektöre ilişkin düşüncelerini / sorunlarını ve varsa çözüm önerilerini dile getirmeleri istenmiştir. Katılımcılar tarafından dile getirilen ifadeler doğrultusunda, ekde bölümler halinde belirtilen konularda sorunlar yaşandığı tespit edilmiştir.
1.AMATÖR BALIKÇILIK ÇALIŞTAYI
SONUÇ BİLDİRGESİ
Çalıştay sonuçlarının paylaşımı:1. Amatör Balıkçılık Çalıştayı süresince yapılan sunumlar ve panel sonuçları bir kitapta toplanmalıdır. Bu kitap, ilgili kurum kuruluş ve STK’lar ile paylaşılmalıdır.
Tanımlar ve kavramlar:2. Tebliğde yer alan Amatör Balıkçılık ve Sportif Balıkçılık tanımları yeterli olmakla birlikte; Madde 2 (ç) bendinde yer verilen Amatör Balıkçılık tanımına, “tebliğ hükümlerine uygun su ürünleri avcılığı etkinliğidir.” ifadesinin yerleştirilmesi uygun olacaktır.
3. Tanımda, rekreasyonel balıkçılığın üst tanım olması, bunun altında amatör balıkçılık ve sportif balıkçılık tanımlarının ayrı ayrı yapılması daha uygun olacaktır.
3/2 Numaralı Tebliğin değerlendirilmesi:4. Tebliğ toplantıları ve Tebliğ’deki düzenlemeler deniz, içsu ve av araçları (olta, sualtı tüfeği, serpme) ayrımı dikkate alınarak bölümlendirilmeli ve toplantılar ayrı günlerde planlanmalıdır.
5. Amatör balıkçılıkla ilgili metinlerde tür adları (bilimsel, Türkçe ve yerel adlar), yer zaman bilgileri ve benzeri bütün bilgilerin, yardımcı görseller kullanılarak anlaşılır ve açık bir biçimde yer alması gerekmektedir. Yer yasaklamalarının, mesafe bilgisi yerine fiziki kerteriz noktaları ve coğrafi koordinatlar verilerek tanımlanması daha uygun olacaktır.
6. Kısmi ve tamamen yasak alanlar, boy, zaman, tür ve benzeri yasaklar, bilimsel araştırmalara dayanılarak tekrar gözden geçirilmeli ve güncellenmelidir.
7. Kiraya verilen istihsal sahalarına ilişkin hükümde “sadece resmi tatil günlerinde” ibaresi kaldırılarak her zaman izin verilmelidir. Ayrıca, bu hükmün amatör balıkçılık faaliyetlerini kısıtladığı düşünülmektedir. Tatil günlerinin belirlenmesi devlet kurumları ile özel sektör arasında farklılık göstermektedir. Bazı çalışanlar “işgünü” olarak tarif edilen hafta içi günlerde tatil imkânına sahip olmakta, pek çok kişinin tatil yaptığı “resmi tatil” günlerinde ise mesai başında olabilmektedir. Kiralanacak istihsal sahalarında amatör balıkçılık sahaları belirlenmeli ve kiralama buna göre yapılmalıdır.
8. Orman ve mera alanları haritalandırılarak, her amatör balıkçının ulaşabileceği hale getirilmelidir.
9. 1 km² den küçük göletlerin listesine de yer verilmelidir.
10. Zaman yasakları, avlak sahasının rakımı ve iklim özellikleri dikkate alınarak bölgesel ve ayrı ayrı belirlenmelidir.
11. Amatör balıkçılık yarışmaları (yakala-bırak dahil olmak üzere) sınırlandırılmalıdır.
12. Akarsularda alabalığın kaynağa en yakın noktada yumurta bıraktığından hareketle, su kaynağının özellikle her türlü faaliyete karşı koruma altına alınması gerekmektedir.
Amatör balıkçı belgesi ve eğitim:13. 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu’nun 16’ncı maddesinde yer alan eğitim hükmü işletilerek amatör balıkçılık eğitimlerinin yapılması gerekmektedir.
14. Geleceğimiz olan çocuklarımıza amatör balıkçılık ve doğa koruma konusunda eğitimler, seçmeli ders olarak verilmelidir. Belediyeler, yaz okulu ve kurslarına (halk oyunları, el sanatları vs. ) amatör olta balıkçılığını da eklemelidir. Televizyonlarda kısa metrajlı bilgilendirici filmler, kamu spotları yayınlanmalı, amatör balıkçı olmayanlar da bilgilendirilmelidir.
15. Sorumlu Amatör Balıkçılığa Geçiş Projesi çıktıları, amatör balıkçılık eğitim materyali olarak değerlendirilebilir.
16. Amatör balıkçılıkta lisans edinilmesi zorunlu olmalıdır. Amatör Balıkçı Lisansı, belli bir eğitimden geçen kişilere “süreli” olarak verilmelidir. Denizler ve içsular için verilen lisanslar ayrı olmalıdır. Denizlerde avcılık yapacak avcılara verilecek lisanslarda, sualtı tüfeği ile avcılık yapacaklara ve diğer yöntemlerle avcılık yapanlara eğitimler ayrı ayrı yapılmalıdır.
17. "Amatör / Sportif Olta Balıkçılığı" faaliyetlerinin sürdürülebilirliği, sorunlarının çözümü, sportif olta balıkçıları ile adaylarının eğitimi ve olta balıkçılığının geliştirilmesi alanlarında faaliyette bulunmak üzere Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bünyesinde "Amatör / Sportif Olta Balıkçılığı Geliştirme, Uygulama ve Eğitim Merkezi" kurulması ya da mevcut su ürünleri araştırma enstitülerinin görev tanımları içerisine bu tanımlamaların yerleştirilmesi yararlı olacaktır.
18. Su ürünleri mevzuatına ilişkin kamu spotu hazırlanarak, halk mevzuat hakkında bilgilendirilmeli ve bilinçlendirilmelidir.
19. Amatör balıkçılık ile ilgili eğitimler, üniversiteler ve STK’lar ile işbirliği içinde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı izni ve gözetiminde verilmelidir.
20. Üretimi, pazarlaması ve kullanımı yasak olan av araçlarının (Ör. tırıvırı gibi) kullanımının önlenmesi açısından devletin diğer birimlerinin de bilgilendirilmesi ve vatandaşların duyarlılığının arttırılması sağlanmalıdır.
21. Balık avı yasakları ve değişiklikler medya yolu ile yayınlanmalıdır.
Amatör balıkçılık turizmi:22. Denize elverişlilik şartları dahilinde küçük ölçekli (D plakalı) balıkçı gemilerine amatör balıkçılık turizm yetkisi verilmelidir.
23. Amatör balıkçılık turizm belgesi olan teknelere (tüzel kişilere), her gün için tura götürdüğü amatör balıkçı sayısı ve tutulan balıkların tür bazında miktarlarını bildirme zorunluluğu getirilmelidir.
STK’ lar ile ilgili konular:24. Amatör ve Sportif Balıkçılığın kurumsallaşması hızlandırılmalıdır. Potansiyeli olan illerde dernek kurulması teşvik edilmeli, bu derneklerin bir federasyon veya üst birlik çatısı altında toplanmaları desteklenmeli, mali yapıları güçlendirilmelidir.
25. Amatör balıkçılık yönetimi amacıyla, amatör balıkçılıkla ilgili dernek ve federasyonlar, faaliyetleri ile ilgili veri ve kayıt tutmaya özendirilmeli ve bu kayıtları akademisyen ve idari kesimlerle paylaşmalıdır.
Kontrol ve denetimler:26. Yasak avcılık hakkında cezalar daha caydırıcı olmalı, kontrol ve denetimler sıklaştırılmalıdır.
27. Denetim elemanlarının da eğitilmesi sağlanmalı ve “yeterlilik gösterenler” belgelenmelidir.
28. Kültür ve tabiat varlıklarını korumak amacıyla belirlenen ve 24/9/2001 tarihli ve 24533 sayılı Resmî Gazete’de koordinatları ilan edilen bölgelerde, “dalış yapılarak su ürünleri avcılığı yasaktır” maddesinin Tebliğ'den çıkarılması gereklidir. Burada cezai işlemin ilgili Kültür Bakanlığı mevzuatına göre olduğu sadece atıf ile belirtilmelidir. Aksi durumda dalış yapan kişi hem 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununa hem de Kültür Bakanlığının ilgili mevzuatına göre işleme tabi tutulmak zorunda kalmakta, bu ise bir suçun iki farklı ceza ile değerlendirilmesine yol açabilmektedir.
Yabancı ve istilacı türler, balıklandırma:29. Başta balon balıkları olmak üzere istilacı türlerin amatör balıkçılığa etkileri ve yarattığı problemlerin giderilmesi için tedbirler alınmalı, bu konuda gerekli bilimsel araştırmalar yapılmalıdır.
30. Doğal kaynaklarımızın korunması için avlanması yasak olan türler ile istilacı türlere (Güneş Balığı-
Lepomis gibbosus, Çizgili Sazan-
Pseudorasbora parva, Gümüş Balığı-
Atherina boyeri, Gümüşi Havuz Balığı-
Carassius gibelio,
Gambusia affinis vb.) yönelik bilgilendirme ve mücadele çalışmaları yapılmalıdır.
31. İçsularda yapılan balıklandırma çalışmaları denizlerde de yapılmalıdır. Dalyan ve lagün alanlarındaki yumurtalı bireylerin % 10 unun doğaya bırakılması kuralının uygulanması sağlanmalıdır.
Av araç gereçleri ile ilgili düzenlemeler:32. Kurşun ağırlık kullanımı ile ilgili alternatif malzemelerin piyasaya sürülmesi ve tebliğde kurşun kullanımına ilişkin sınırlama getirilmesi gerekmektedir.
33. Olta satışı yapılırken bilgilendirici bir kitapçığın verilmesi zorunlu hale getirilmelidir.
34. Sualtı çözünebilir misinaların kullanımı zorunlu tutulmalıdır.
1. Jigler, bazı türler üzerinde oldukça baskı yaratmakta, 100 m’nin altında korunaklı bölgelerdeki balıklarlar için özellikle tehdit oluşturmaktadır.
